Ngày 10, 11, 12/7/2024 vừa qua, Khối thi đua 26 – Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức buổi sinh hoạt chuyên đề tại Cần Thơ – Bạc Liêu với chủ đề “Chia sẻ về thực trạng, kinh nghiệm trong công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt, các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác này tại các đơn vị, địa phương nơi tham quan”. Tham dự chuyến đi có đại diện lãnh đạo các Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận 1, Quận 2, Quận 3, Quận 5, Quận Thủ Đức, Quận Tân Bình; lãnh đạo Công ty CP Đô thị Cần Thơ và Trung tâm Dịch vụ đô thị tỉnh Bạc Liêu.
Tham gia Hội nghị chuyên đề, Công ty CP Đô thị Cần Thơ chia sẻ hiện nay khối lượng thu gom vận chuyển rác mỗi ngày khoảng 500/700 tấn (chiếm trên 70% khối lượng của toàn thành phố). Đơn giá thu giá dịch vụ (phí vệ sinh) của thành phố Cần Thơ là một trong những đơn vị thấp nhất cả nước, cụ thể 10.000 đ/hộ/tháng trong hẻm; 20.000 đ/hộ/tháng mặt tiền. Thực tiễn các khó khăn tại địa phương như:– Hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, thiếu các điểm tập kết, trạm trung chuyển; Định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá chậm ban hành. Chính sách hỗ trợ, ưu đãi về lĩnh vực ngành nghề chưa được thực hiện.
– Chi phí xe vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt chỉ tính từ điểm thu gom đến nhà máy xử lý, chưa tính chi phí vận chuyển xe không tải về lại bãi tập kết.
– Việc đấu thầu có chu kỳ thời gian 3 năm, hợp đồng với đơn giá cố định không được điều chỉnh, dự toán đơn giá lại thấp, chưa phù hợp với thực tế phát sinh, chưa được cập nhật điều chỉnh kịp thời theo thực tiễn (chi phí xăng, dầu, lương cơ sở,..) gây trở ngại cho hoạt động thu gom vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt.
– Công tác phân loại rác thải tại nguồn: rác sinh hoạt được phân thành 03 loại rác: rác đốt được, rác không đốt được và rác nguy hại; Rác đốt được được Công ty thu gom hàng ngày, 02 loại rác còn lại được thu gom định kỳ vào ngày cuối tuần. Tuy nhiên hiện nay, công tác phân loại rác tại nguồn dần đi vào quên lãng, rác không đốt được, rác nguy hại, rác cồng kềnh chưa có giải pháp xử lý; người dân đưa tất cả các loại rác ra hàng ngày kể cả rác cồng kềnh, Theo hợp đồng, và kế hoạch thi công Công ty chỉ thu gom rác đốt được hằng ngày, do đó hiện trạng tồn đọng nhiều đống rác, điểm nóng về rác mà phần lớn là rác không đốt được, rác thải công kềnh, nguy hại và lẫn 01 số rác người dân đổ trộm tại các khu đất trống, dốc cầu, khu dân cư,…
Tại Bạc Liêu, Trung tâm Dịch vụ đô thị tỉnh Bạc Liêu chia sẻ về khó khăn hiện nay là 01 trong 02 địa phương trên cả nước chưa có đơn giá công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt, hàng năm chỉ tạm ứng kinh phí thực hiện. Hiện đang gặp phải 01 số khó khăn trong quá trình thực hiện về công tác phân loại, quy trình kỹ thuật, định mức, đơn giá công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt chờ hướng dẫn từ Bộ ngành việc áp dụng định mức, đơn giá,… và một số thành phần công tác như vệ sinh đường phố, quét dọn, rửa đường,… nằm ngoài nhiệm vụ của Bộ TN&MT, do đó chưa biết thực hiện như thế nào, luôn trong trạng thái chờ hướng dẫn trong khi các công việc phải thực hiện và phát sinh thường xuyên, hàng ngày.
Các Công ty Dịch vụ công ích, Khối thi đua 26 nêu ý kiến trao đổi, chia sẻ, khó khăn trong công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt đang gặp phải trên địa bàn TP.HCM như:– Chi phí sử dụng vỉa hè, lòng đường làm điểm tập kết rác, đơn giá thu gom, vận chuyển chưa phù hợp vì đặc thù trên đa số địa bàn không có trạm trung chuyển, các Công ty phải sử dụng điểm tập kết rác tạm trên vỉa hè, lòng đường.
– Theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường, từ 01/01/2025 địa phương phải tổ chức triển khai thực hiện công tác phân loại rác tại nguồn, tuy nhiên đến thời điểm này vẫn chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể; việc đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị thu gom vận chuyển, trạm trung chuyển, cơ sở xử lý, lộ trình thu gom, giải pháp thực hiện chưa được xây dựng và triển khai đồng bộ; trách nhiệm của chủ nguồn thải, cơ quan quản lý nhà nước các cấp, đơn vị thu gom, vận chuyển, xử lý trong quản lý chất thải sinh hoạt vẫn chưa có quy định chi tiết.
– Thiếu các Trạm trung chuyển, điểm tập kết rác: theo quy hoạch của thành phố chưa hoàn thiện các điểm tập kết, do đó các điểm tập kết tạm tại khu vực đất trống, lòng đường, dạ cầu,…đơn vị thực hiện đậu đổ phương tiện sắp xếp, tập kết ngăn nắp, thường xuyên quét dọn, phun chế phẩm khử mùi, rửa đường,…tuy nhiên chỉ là các giải pháp tình thế, hạn chế phần nào việc phát tán ô nhiễm môi trường trong khi chờ nhà nước đầu tư hoàn thiện các điểm tập kết điểm trung chuyển theo tiêu chuẩn quy định.
– Đơn giá công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt hiện nay chưa phù hợp, còn nhiều bất cập (khó thu đối với lực lượng rác dân lập…).
Buổi sinh hoạt chuyên đề của Khối thi đua 26 đã giúp mỗi đơn vị được chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm trong hoạt động thu gom vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt của các đơn vị thành viên Khối thi đua và tại địa phương nơi tham quan. Tuy hoạt động thực tiễn còn gặp nhiều khó khăn nhưng các đơn vị vẫn cố gắng, tiếp tục phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, bảo đảm vệ sinh môi trường, mỹ quan đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.H.N
